DUYU  BÜTÜNLEME  NEDİR ?

1.BÖLÜM

Duyu Bütünlemede Kullanılan Tanımlar :

Duyum: Sinir hücrelerini uyaran ve aktive eden nöral uyarıdır. Müzik sesi, ışık, bağırmak sesi gibi.

Bütünleme: Organize olma, organizasyon yapmadır. Bütünün parçalarını tamamlamaktır.

Algılama (anlama): Parçalar birleştiğinde oluşur.  Duyu Bütünlemesinin son halkasıdır. Bütünlemeyi tamamlar.

Adaptif Cevaplar: Duysal uyarının organize edildiği seviyedeki davranışlardır. Adaptif Cevaplar; duyusal bütünlemenin seviyesini gösterir, gelişimsel sırayı takip eder, harekete fonksiyonel anlam verir ve duyusal girdiye göre organizasyonu düzenler.

Duyusal kaydın düzgünlüğüne ve cevabın etkinliğine bağlıdır. Kayıt eksik ise algılama bozukluğu oluşur. Buda davranışlarda algı bozukluğu olduğunu gösterir.

Sistemler: Sinir sisteminin çalışma prensiplerini kapsar. Sinir sistemindeki yapıların görevlerine göre eksik davranışlar düşünülmelidir. Disfonksiyonun yeri sinir sisteminde belirlenip, ona uygun yaklaşımda bulunulmalıdır.

Öğrenme: Beyin fonksiyonlarıyla olur. Pasif olarak elle-kolla süründürme yaptıralım. Çocuk hazır değilse öğrenemez, ancak hazırlamış oluruz. Taklitten kişisel beceriye.

Duyusal Bütünleme:

a) Duyumların kullanılmak üzere organizasyonudur.
b) Kişinin kendi vücudundan ve çevresinden gelen duyumları organize eden ve vücudu çevreyle uyumlu kullanmayı sağlayan nörolojik tepkimelerdir.
c) Beynin davranış teorisidir.

2.BÖLÜM

Duyusal Bütünlemenin Temeli Nedir?

Vücudumuzdan ve çevremizden gelen bilgilerin beynimize giderek organize olma işlemidir. ‘Beyin vücudumuzu yönetiyorsa vücudumuzda beynimizi yönetiyor’ kuramından çıkmıştır.

Duyusal Bütünleme: Teori ve Pratiğin sınırları (Fisher & Murray 1991, Miller & Kinnealy 1993, Kimball 1993).

1. Özellikle çocukların MSS hasarı ya da anormalliği, öğrenme ve davranış problemleri üzerine tasarlanmıştır.

2.Çocukluk çağında var olan duyusal bütünleme disfonksiyonu belirtilerine bakılarak erişkinlere de uygulanabilir.

3.Terapi teknikleri şartlara ve çevreye bağlıdır, sınırlarımızı oluşturur.

Duyusal Bütünleme Teorisinin Komponentleri:

1.Teorinin kendisi.
2.Değerlendirme teknolojisi.
3.Terapi teknikleri.

3. BÖLÜM

Tarihsel ve Fizyolojik Bakış Açıları:

A- Duyusal Bütünleme Çalışmasının Kökleri

1.Güney Kaliforniya Üniverstesi

2.Beyin Araştırma Enstitüsü

B- Nörobilimsel ve Psikoloji Temelleri

C- Testleme Stratejileri

1. Güney Kaliforniya Duyusal Bütünleme Testi (SCSIT)
2. Güney Kaliforniya Postrotary Nistagmus Testi (SCPNT)

D- Müdahale Stratejileri: Kişiye özel strateji geliştirilir.

 

4.BÖLÜM

Duyu Bütünleme Fonksiyon ve Disfonksiyonu :

Duyusal Bütünleme Gelişme Konuları:

1.The Sensory İntegration and Praxis Test  (SIPT, Ayres 1989)

2.SIPT Geçerlilik Çalışmaları  (Ayres 1989)

3.Uygulamanın  Etkinliği (Carrasso 1995, Daems 1994, Parham 1992).

4.Yayınlanmış Araştırmalara Karşı Eleştirel Yaklaşım ( Daems 1994)

5.Motor Kontrol ve Diğer Yaklaşımlar (Fisher&Murray 1992)

6.Nörofizyolojik ve Nörolojik Çalışmalar, Nörobilimsel Ortak Söylemler

Duyu bütünlemesi çalışmaları sonucunda ilk kanıt: Klinik olarak duyusal tepkimede bozulmayla tanımlanan çocukların duyusal uyarana cevaplarında, duyusal tepkileme bozukluğu olmayan çocuklara göre tutarlı fizyolojik farklılıklar bulundu. (Mclntosh, Miller, Shyu&Hagerman, 1999)

7.MSS disfonksiyonunu anlamak için duyusal bütünleme kullanımı.

8.Teorinin geliştirilmesi.

5. BÖLÜM

Duyusal Bütünlemenin Teorik Varsayımları:

a) İnsan iç dürtüsüne karşı hedefe yönelik aktiviteler yapılarak  duyusal inputun kullanılması.

b) Duyusal bütünleme sürecinin ardışık gelişimi (uyaran-yorumlama-cevap)

c) Adaptif hareket ve uğraşı performansı  (bilgi alma-yorum-cevap)

d) Beyin fonksiyonu olarak öğrenme

e) Öğrenmede  ve duygularda duyusal bütünlemenin rolü: Bilgi alınıyor ancak bütünleyemiyorsa hiçbir anlamı yoktur, farkındalık oluşmaz. Cevap yanlış oluşmuştur.

f) Bir sistemin diğer duyusal sistemler ve genel duruma etkisi.

g) Beynin hiyerarşik organizasyonu

h) MSS plastisitesi

6.BÖLÜM

Merkezi Sinir Sisteminin Organizasyonu:

İnsan davranışının temel kaynağı insan beynidir. İnsan beyni her organ gibi hücre ve hücre kümelerinden oluşur. Görevi, insan yaşamı devam ettiği sürece tüm organların ve organ sistemlerinin fizyolojik işleyişini düzenlemektir. Bu düzenlemeyi doğrudan sinirsel iletilerle yapar. Kişinin sinir sistemi içerisindeki fonksiyonları, davranış ve akademik edinim olarak dışarıya yansır. Davranış ve öğrenme, duyu bütünlüğünün görünen yanlarıdır. Duyu bütünlüğünü daha iyi anlamak için sinir sisteminin fonksiyon ve yapıları dikkate alınmalıdır. Öğrenmeyi ve davranışı geliştirmek için ise sinirsel sürecin nasıl işlediği bilinmelidir.

 

 

 

 

 

 

Fzt. Ümmühan Çöpkes